مسمومیت دارویی عمدی به‌مثابه خودکشی: زمینه‌ها و پیامدهای اجتماعی

مطالعۀ حاضر باهدف بررسی زمینه­ها و پیامدهای اجتماعی مسمومیت­های دارویی عمدی در بین جوانان شهر پاکدشت انجام‌گرفته است. روش تحقق کیفی و تجزیه­وتحلیل داده­ها با روش داده‌بنیاد (اشتراوس و کوربین) انجام گرفت. نمونه‌گیری مبتنی بر نمونه­گیری هدفمند و نظری است. فرایند اشباع نظری با مصاحبۀ عمیق با 27 نفر از جوانان با تجربۀ مسمومیت دارویی عمدی مراجعه‌کننده به بیمارستان شهدای پاکدشت انجام ‌شده ­است. براساس یافته­های پژوهش، پدیدۀ محوری «ضعف هویت اثرگذار» است که ناشی از «حس­ رها ودگی، ضعف مرجعیّت اجتماعی و حس فرودستی اجتماعی» است.­ زمینه­های اجتماعی پدیدآورندۀ این پدیدۀ محوری در دو بعد، کلان و بین فردی، استخراج ‌شده است. در بعد کلان، این زمینه­ها عبارت‌اند از: «ضعف در انسجام­بخشی زمانی، فقر نسلی، پس­زدگی اجتماعی». در سطح بین فردی، زمینه­های اجتماعی شامل «کشش­های گروهی، میل جنسی تحقق‌نیافته، مرزهای خانوادگی ناپایدار و روابط نارس» هستند. برای پیامدهای اجتماعی، 19 مفهوم پایه استخراج شد که درنهایت، در قالب سه مقولۀ اصلی «تفکر انتقامی و جبرانی»، «گسست در سلامت اجتماعی» و «انگ و داغ اعتبار اجتماعی» سازمان‌دهی شدند. نتایج این پژوهش نشان می­دهد که جوانان پاکدشت در ساخت اجتماعی موجود انسجام و انطباق لازم را کسب نمی­کنند. این وضعیت ابتدا «یافتن معنا در جامعه، دوم حس داشتن یک تجربۀ مشترک با دیگران، سوم کارآمدی اجتماعی و عاملیت و درنهایت، حمایت اجتماعی» آنها را مختل ساخته است.